Cháy lạnh là gì? Cách ngăn ngừa thực phẩm bị cháy lạnh

Có thể nói việc bảo quản thực phẩm bằng phương pháp đông lạnh đã trở thành một phần không thể thiếu trong mỗi gia đình, giúp kéo dài thời gian sử dụng và duy trì chất lượng thực phẩm. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng việc đông lạnh không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng cháy lạnh khiến thực phẩm mất đi hương vị, chất dinh dưỡng và thẩm mỹ. Vậy cháy lạnh là gì? Và làm thế nào để ngăn ngừa hiện tượng này? Hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân gây ra cháy lạnh và các biện pháp bảo quản thực phẩm hiệu quả để giữ nguyên chất lượng thực phẩm đông lạnh một cách tối ưu nhất.

Cháy lạnh là gì?

Cháy lạnh (Freezer Burn) hay còn gọi là tình trạng cháy tủ đông, xuất hiện khi thực phẩm được bảo quản trong tủ đông bị mất nước và tiếp xúc với không khí, dẫn đến việc bề mặt thực phẩm bị oxy hóa. Kết quả là trên bề mặt thực phẩm xuất hiện các dạng tinh thể băng, những ụ đá mảng trắng hoặc xám trên thực phẩm đông lạnh, khiến thực phẩm mất đi độ tươi ngon và chất lượng ban đầu. Hiện tượng này thường xảy ra khi thực phẩm không được đóng gói hoặc bảo quản đúng cách trong môi trường đông lạnh.

Nguyên nhân thực phẩm bị cháy lạnh

Hiểu đơn giản cháy lạnh là kết quả của việc mất độ ẩm, nó xảy ra với bất kì loại thực phẩm đã đông lạnh trong một thời gian dài. Cụ thể các nguyên nhân chính gây ra cháy tủ đông bao gồm:

• Bao bì không kín: Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến cháy lạnh là do thực phẩm không được đóng gói kín hoặc bao bì không đảm bảo chất lượng. Khi bao bì không ngăn được không khí xâm nhập, thực phẩm tiếp xúc trực tiếp với không khí, dẫn đến quá trình mất nước và cháy lạnh.
• Nhiệt độ không ổn định: Quá trình cháy lạnh cũng có thể xảy ra khi nhiệt độ của tủ đông không được duy trì ổn định. Khi nhiệt độ dao động, thực phẩm có thể trải qua quá trình đông và rã đông lặp đi lặp lại, làm tăng nguy cơ mất độ ẩm và dẫn đến cháy lạnh.
• Thời gian bảo quản quá lâu: Thực phẩm để trong tủ đông quá lâu mà không được sử dụng cũng là một nguyên nhân dẫn đến cháy lạnh. Qua thời gian, ngay cả khi bao bì được đóng kín, quá trình mất nước và oxy hóa vẫn có thể xảy ra, khiến thực phẩm bị cháy lạnh.

Biểu hiện của thực phẩm bị cháy lạnh

Có khá nhiều trường hợp bạn tưởng đó chỉ là hiện tượng sương giá khi đông lạnh nhưng thực ra đó là các vết bỏng do tủ đông. Dưới đây là 3 biểu hiện rõ nhất để xác định được thực phẩm có bị cháy lạnh hay không:

• Thực phẩm có những vùng khô cứng, màu sắc thay đổi: Khi bị cháy lạnh, thực phẩm thường có các vùng khô cứng, mất đi độ ẩm tự nhiên và màu sắc trở nên nhợt nhạt hoặc thay đổi so với ban đầu.
• Thịt, cá có thể xuất hiện vết trắng hoặc xám: Đối với các loại thực phẩm như thịt hoặc cá, cháy lạnh thường biểu hiện dưới dạng các vết trắng hoặc xám trên bề mặt. Điều này không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến chất lượng của thực phẩm.
• Rau củ có thể trở nên khô và mất độ ẩm: Rau củ bị cháy lạnh thường trở nên khô cứng, mất đi độ giòn tự nhiên và có thể bị héo úa. Các loại rau có lá hoặc trái cây đông lạnh cũng dễ dàng bị mất nước, làm giảm chất lượng khi sử dụng.

Tác hại của cháy lạnh đối với thực phẩm

Khi thực phẩm bị cháy lạnh, không chỉ hình thức bên ngoài thay đổi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng và giá trị dinh dưỡng. Cháy lạnh có thể làm thực phẩm trở nên kém hấp dẫn, mất đi hương vị ban đầu và ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cụ thể tác hại của cháy lạnh đối với thực phẩm qua các khía cạnh chất lượng, kết cấu và dinh dưỡng.

1. Mất chất lượng và hương vị

Cháy lạnh có tác động rõ rệt đến chất lượng và hương vị của thực phẩm. Quá trình cháy lạnh làm cho bề mặt thực phẩm bị mất độ ẩm, khiến thực phẩm trở nên khô cứng và không còn mềm mại như ban đầu. Đối với những thực phẩm như thịt, cá, cháy lạnh làm giảm độ mọng nước và làm thực phẩm trở nên dai hơn. Hương vị tự nhiên của thực phẩm cũng bị ảnh hưởng nặng nề, khiến chúng mất đi vị tươi ngon ban đầu. Điều này đặc biệt dễ nhận thấy khi nấu nướng, vì thực phẩm không còn giữ được độ ngon ngọt và thường có vị nhạt nhẽo.

2. Thay đổi kết cấu thực phẩm

Một trong những tác hại lớn nhất của cháy lạnh là thay đổi kết cấu thực phẩm. Do mất đi độ ẩm, thực phẩm trở nên cứng và khô, không còn giữ được kết cấu mềm mại và đàn hồi. Điều này ảnh hưởng đến trải nghiệm thưởng thức thực phẩm, khi các món ăn như thịt, cá không còn mềm ngon, dễ cắt mà thay vào đó là kết cấu dai, cứng. Rau củ bị cháy lạnh cũng mất đi độ tươi mát và giòn, trở nên héo úa và thiếu sức sống. Các sản phẩm đông lạnh như bánh mì, bánh ngọt khi bị cháy lạnh cũng sẽ mất đi kết cấu xốp mềm, khiến chúng trở nên bở và khó ăn hơn.

3. Mất dinh dưỡng

Ngoài việc ảnh hưởng đến hương vị và kết cấu, cháy lạnh còn gây ra sự suy giảm dinh dưỡng của thực phẩm. Trong quá trình mất nước và oxy hóa, thực phẩm bị giảm đáng kể hàm lượng vitamin và khoáng chất quan trọng. Điều này đặc biệt đúng với các loại vitamin nhạy cảm với oxy hóa như vitamin C và một số vitamin nhóm B. Khi thực phẩm mất nước, các dưỡng chất này cũng dễ bị phá hủy, làm giảm giá trị dinh dưỡng tổng thể của bữa ăn. Rau củ và trái cây bị cháy lạnh thường không còn giữ được mức độ dinh dưỡng cần thiết, khiến việc sử dụng chúng trở nên ít bổ dưỡng hơn. Việc mất đi những dưỡng chất quan trọng có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đặc biệt là khi cháy lạnh xảy ra với các loại thực phẩm dùng để cung cấp dinh dưỡng hàng ngày.

Cách ngăn ngừa thực phẩm bị cháy lạnh khi bảo quản

Để ngăn ngừa hiện tượng cháy tủ đông giúp thực phẩm tươi ngon hơn khi đông lạnh bạn có thể áp dụng các thủ thuật sau:

Sử dụng bao bì kín và chất lượng

Để ngăn ngừa cháy lạnh, điều quan trọng nhất là sử dụng bao bì bảo quản thực phẩm đạt chất lượng. Chọn loại bao bì chuyên dụng cho đông lạnh, có khả năng chống thấm và ngăn không khí xâm nhập vào bên trong. Đóng gói chân không đông lạnh là lựa chọn tối ưu vì chúng loại bỏ hoàn toàn không khí, giúp giữ cho thực phẩm không bị tiếp xúc với oxy – nguyên nhân chính gây ra cháy lạnh. Ngoài ra, hộp đựng thực phẩm có nắp đậy kín cũng là một phương án hiệu quả để ngăn cản không khí tiếp xúc với thực phẩm.

Đảm bảo nhiệt độ tủ đông luôn ổn định

Việc duy trì nhiệt độ tủ đông ổn định là yếu tố then chốt để bảo quản thực phẩm lâu dài mà không bị cháy lạnh. Nhiệt độ lý tưởng cho tủ đông là từ -18°C hoặc thấp hơn, giúp hạn chế quá trình đông và rã đông lặp lại – nguyên nhân làm thực phẩm mất nước và bị cháy lạnh. Tránh mở tủ đông quá thường xuyên, bởi việc này có thể gây ra dao động nhiệt độ, khiến thực phẩm bị ảnh hưởng. Đảm bảo rằng cửa tủ đông luôn được đóng kín sau mỗi lần mở để giữ nhiệt độ bên trong ổn định.

Làm đông thực phẩm nhanh chóng

Một thủ thuật khác để ngăn ngừa cháy lạnh là đảm bảo thực phẩm được làm đông nhanh chóng ngay sau khi đóng gói. Tránh để thực phẩm tươi tiếp xúc với không khí quá lâu trước khi cho vào tủ đông, vì điều này có thể làm thực phẩm mất độ ẩm ngay từ đầu. Hãy làm lạnh nhanh thực phẩm (đặc biệt là thịt và cá) trước khi đóng gói và cho vào tủ đông để giảm thiểu việc mất nước và duy trì chất lượng.

Không bảo quản thực phẩm quá lâu

Mỗi loại thực phẩm đều có thời gian bảo quản tối ưu trong tủ đông. Việc để thực phẩm quá lâu mà không sử dụng có thể dẫn đến cháy lạnh, ngay cả khi bạn đã đóng gói kín. Vì vậy, cần theo dõi hạn sử dụng và thời gian bảo quản an toàn của từng loại thực phẩm trong tủ đông. Sắp xếp thực phẩm trong tủ đông theo thứ tự sử dụng, đặt các loại thực phẩm gần hết hạn phía trước để ưu tiên sử dụng trước.

Cách bảo quản từng loại thực phẩm cụ thể

• Thịt và cá: Đối với thịt và cá, bạn nên cắt thành miếng nhỏ vừa đủ cho từng bữa ăn trước khi gói kín và đông lạnh. Điều này giúp tiện lợi khi sử dụng mà không cần rã đông quá nhiều cùng lúc. Đóng gói từng phần sẽ giảm thiểu lượng thực phẩm tiếp xúc với không khí khi lấy ra khỏi tủ đông.
• Rau củ: Trước khi đông lạnh rau củ, hãy chần sơ qua nước sôi (blanching) để giữ nguyên màu sắc tươi sáng và giữ lại dinh dưỡng. Việc chần giúp ngăn ngừa sự mất mát dinh dưỡng và cấu trúc của rau củ trong quá trình bảo quản lâu dài.
• Trái cây: Một mẹo nhỏ để bảo quản trái cây là cấp đông chúng với một lớp đường. Điều này giúp ngăn ngừa mất nước và giữ cho trái cây có vị ngọt tự nhiên. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả đối với các loại trái cây như dâu tây, xoài hoặc táo.

Sử dụng máy cấp đông Zero Kara hạn chế cháy lạnh thực phẩm

Công nghệ cấp đông zerokara có tốc độ đông lạnh cực cao, có thể đông lạnh thực phẩm ở nhiệt độ phòng xuống -20 độ C trong khoảng 5 phút. Vì có thể đông lạnh nhanh chóng nên đậu phụ và Thạch Nưa sẽ không có kết cấu xốp, còn các loại rau củ có thể được đông lạnh khi vẫn còn tươi.

Ngoài ra, nhờ sử dụng chức năng cấp đông nhanh, thực phẩm sẽ không bị khô và có thể đông lạnh mà vẫn giữ được độ ngon. Tủ đông tốc độ cực cao ZERO-03 của Zero Kâra là loại tủ đông nhỏ gọn có thể đông lạnh nguyên liệu một cách hiệu quả và được khuyên dùng cho các chuỗi nhà hàng và cửa hàng chế biến thực phẩm. Với tủ đông tốc độ cực cao ZERO-03, bạn có thể đông lạnh thực phẩm nhanh chóng để bảo quản hương vị thơm ngon đồng thời giảm lãng phí thực phẩm. Vui lòng liên hệ với chúng tôi nếu bạn có nhu cầu tìm hiểu và mua máy cấp đông của Zero Kara.

Cháy lạnh là một hiện tượng phổ biến trong quá trình bảo quản thực phẩm đông lạnh nhưng nếu chúng ta biết cách ngăn ngừa, tác hại của nó hoàn toàn có thể được giảm thiểu. Mọi người hãy chú ý và thực hiện các biện pháp bảo quản thực phẩm đông lạnh đúng cách. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm thực phẩm và tiền bạc mà còn đảm bảo mỗi bữa ăn đều mang đến giá trị dinh dưỡng tốt nhất. Hãy bắt đầu ngay từ bây giờ bằng việc kiểm tra và cải thiện cách bảo quản thực phẩm trong tủ đông của bạn để tránh tình trạng cháy lạnh.